Harper Lee - Tespih Ağacının Gölgesinde

Özgün adı: Go Set a Watchman

Yazarı: Harper Lee

Çeviren: Püren Özgören

Sayfa sayısı: 239

Yayınevi: Sel Yayıncılık

Amerikan edebiyatının başyapıtlarından biri olan, Pulitzer ödüllü Bülbülü Öldürmek'in unutulmaz karakteri Jean-Louise "Scout" Finch, 20 yıl sonra New York'tan çocukluğunun geçtiği kasabaya, babası Atticus Finch'in yanına, yuvaya dönüyor. Çocukluğunda eşitlik, doğruluk ve adalet kavramlarıyla kişiliğinin yapı taşlarını oluşturan babası Atticus'un hayal kırıklığı yaratan değişimi, artık 26 yaşında genç bir kadın olan Scout'u derinden etkiliyor. (arka kapaktan)

Neredeyse bir aydır yazmıyorum, mazur görün bu seferlik :)

2015 yılının edebiyat olaylarından biri tartışmasız Tespih Ağacının Gölgesinde idi. Harper Lee, -ne yazık ki şubat ayında kendisini kaybettik- Bülbülü Öldürmek isimli tek romanıyla dünya edebiyatına soluk katmıştı. Önemli ödüller kazanmış, kitap da bir klasik haline gelmişti. Ancak kendisi yıllarca ne yeni bir kitap çıkardı, ne demeçler verdi ne de ortalıklarda göründü. Bu yüzden, 55 yıl sonra Scout Finch'in artık genç bir kadın olarak hikayesini okuyabilecek olmak bizleri çok memnun etmişti. Sonradan öğrenildi ki, aslında bu kitap Harper Lee'nin ilk kitabıymış ancak editörünün tavsiyesi üzerine hikayeyi Scout'un çocukluğu şeklinde yazarak Bülbülü Öldürmek'i oluşturmuş. Bana kalırsa tam isabet bir tavsiye olmuş bu.

Artık genç bir kadın olan Scout'un hayatında çok fazla değişim var, ancak karakterlerin çoğu tanıdık olduğu için bu değişime siz de alışmakta en az Scout kadar zorlanıyorsunuz. Her ne kadar Harper Lee'nin akıcı ve yalın cümlelerini sevsem de, Bülbülü Öldürmek'in aksine üçüncü kişinin ağzından yazılmış olması roman için çok büyük bir dezavantaj olmuş. Ama kelime hazneme onlarca yeni kelime ve deyim katıldı, bir kez daha...

İlk kitaba göre epey sönük bir hikayeydi. Yukarıda da belirttiğim gibi, editörün tavsiyeleri gerçekten tam isabet olmuş. İlk defa bu haliyle basılsaydı, bu kadar olay bir kitap olamayacağını düşünüyorum. Scout'un geçmişe dönüşleri, Doctor Finch'in söylevleri ve Scout'un o bitmek bilmeyen "aşırılık"ları kitabın en güzel kısımlarıydı.

Beğendim, cümleleri çok sevdim, Doctor Finch'i daha çok sevdim; ama kitabı ortalama buldum. 

"Acımak konusunda savurgan, o rahat, sıcacık dünyasında kendinden memnundu."

"Atticus gülümsedi. "Hitler ha?"

"Daha iyi değilsiniz. Ondan daha sağlam ayakkabı değilsiniz. Tek fark, insanların bedenlerini değil de ruhlarını öldürmeniz.

"Her insanın adası, Jean Louise, her insanın bekçisi vicdanıdır. Kolektif bilinç diye bir şey yoktur."