13 Şarkıyla Taylor Swift

Taylor Swift gerek sanatçı kimliğiyle, gerekse superstar kimliğiyle benim için hep inişli çıkışlı bir isim oldu. CD'lerin en azından arabalarda işe yaradığı dönemlerde kendisinin albümünü aldığım da oldu, beyaz feminist aktivizmine göz devirip arkadaşlarımla dalga geçtiğim de. Yine de bir gerçek var, uzun soluklu kariyeri boyunca Taylor Swift isminden kaçmam mümkün olmadı. Geçen sene tüm ön yargılarımı rafa kaldırarak baştan sona Taylor'ın müzik kataloğunu dinlemeye başladığımda işler benim için tamamen değişti. Karşımda sanatına, söz yazarlığına ancak en çok da hikâye anlatıcılığına saygı duyduğum biri vardı artık. O gün bugündür farklı mevsimlerle hatta daha kısa dönemlerle özdeşleştirdiğim, sözlerinde kendimi bulduğum bir Taylor Swift albümü ya da şarkısı var etrafımda. Şimdi ise bundan birkaç saat sonra Taylor Swift, son dönemlerin en üretken sanatçılarından olmasının hakkını vererek 10. stüdyo albümü Midnights'ı saatler sonra yayınlayacak. 13 şarkıdan oluşacak bu albümü beklerken ben de en sevdiğim 13 Taylor şarkısını bir araya getirdim.

13. champagne problems

Şarkı mental sağlığıyla alakalı sorunlarla boğuşan bir kadının aldığı evlenme teklifini reddedişini anlatıyor. Bir piyano balladı olması sebebiyle Taylor'ın vokallerini tertemiz şekilde dinleyiciye sunan şarkıyı belki de en çekici kılan özelliği ise çift hakkında kasabada dönen dedikodular, anlatıcının sorumluluk alışı ve karşı tarafa mutlu sonu vermesi gibi unsurları da hikâyeye katarak oluşturduğu kompleks anlatım stili.

12. Lover

Lover; âşık olmanın, ama en çok da bu hissin karşılıklı olduğunu anlamanın verdiği o heyecan dolu hissi yankılı vokalleri ve retro tarzda melodisiyle çok güzel yansıtıyor, insanda sözlere eşlik etme hissi uyandırıyor. Köprü kısmında âşığına verdiği "fazla dramatik ve gerçek olma" sözünü yerine getiren şarkı tam bir modern 14 Şubat klasiği.

11. epiphany

Cephede savaşan askerler ve pandemi döneminde hastanelerde çalışan sağlık çalışanları arasında paraleller kurarak ilerleyen şarkı bir ilahi edasıyla oluşturduğu atmosferiyle insanı büyülüyor. Taylor'ın böylesine hassas bir konuya getirdiği yürek parçalayan lirik yorum, şarkının yayınlandığı dönem çıkan diğer pandemi işlerinin bayağılığı yanında çok değerli. Bunu normalde pek de tercih etmediği bir müzik türünde yapması da cabası.

10. Wildest Dreams

Wildest Dreams, sonu daha başındayken belli olan bir ilişkide tüm bunların bilincinde olan tarafın "En çılgın rüyalarında olsa bile beni hatırlayacağını söyle." diyerek ilişkisini değerlendirişini anlatıyor. Adının hakkını vererek bir rüyanın arka fonunda çalıyormuş hissi veren şarkı Taylor'ın country müzikten pop müziğe tamamen geçiş yaptığı dönemdeki en iyi işlerinden biri olarak dikkat çekiyor. 

9. 'tis the damn season

 Tatilde ailesini ziyaret etmek için büyüdüğü yere dönen bir Hollywood yıldızının eski aşkıyla karşılaşınca canlanan anılarını konu edinen şarkıda anlatıcı aşkının ve kasabasının gerçekliğini biliyor ancak tüm bunların son bulacağını ve Los Angeles'a, sahte arkadaşlıklarına geri döneceğinin de farkında olarak hislerini döküyor. Klasik Noel müziklerinin motiflerini hissettiren şarkı yine de adıyla bile bambaşka bir Noel şarkısı olduğunu gösteriyor.

8. my tears ricochet

Taylor Swift, Folklore albümünde neredeyse her şarkıda müthiş bir atmosfer kurmayı başarıyor, bu şarkı ise bu konuda içlerinde belki de en iyisi. My Tears Ricochet, ölü bir kadının kendi katilini arayışı metaforunu koro, yankılı vokaller ve gotik stili ile sahiden de bir hayalet peşinizdeymişçesine dramatik bir şekilde işliyor. Ayrıca anlatıcı "Savaştığımda eskiden bana güçlü olduğumu söylerdin." gibi insan ilişkilerine dair müthiş tespitler yapıyor. Sahiden de böyle değil mi? Öküz öldü, ortaklık bozuldu; sizi diğerlerinden ayıran ve belki de başkalarına kolaylıkla açamayacağınız özellikleriniz artık sizin güçlü ya da takdir gören yanınız değil, kötü ve incitmeye değer yanınız.

7. All Too Well (Taylor's Version)

İlk yayınlanışının üzerinden 9 sene geçmesine rağmen tekrar kaydedilmiş versiyonuyla 2021'e damgasını vuran All Too Well; bitmiş bir ilişkinin evrelerini adım adım göstererek yavaşça hikâyesini kuruyor, Taylor karşı tarafa her şeyi çok iyi hatırladığını söylüyor. Şarkının köprü kısmında ise yıkılıp giden her şeyin sebebini arıyor. Son kısım ise bu ilişkinin verdiği hasarla değişen Taylor'ın eskisi gibi olmak istediğini ama artık o hâlini bulamadığını gösteriyor, devamında da aslında acı çeken tek tarafın o olmadığı ortaya çıkıyor. Şarkı kalbi kırık kişinin içinden geçtiği duygu değişimlerini, hem kendini hem de eski sevgilisini sorgulayışını tüm gerçekçiliğiyle müthiş bir portre çizerek dinleyiciye sunuyor.

Şarkının 2012 versiyonu yaşı daha küçük Taylor Swift'in filtresiz hislerini aktarmada çok iyi olsa da kendisinin yaş aldıkça olgunlaşan ve oturan sesiyle tekrar kaydettiği 2021 versiyonunu dinlemek apayrı bir tecrübe. Şarkının 10 dakikalık versiyonu da hikâyeye getirdiği yeni detayları ve küçük müzik düzenlemeleriyle dikkat çekici.

6. august

Cardigan ve Betty'de anlatılan aşk üçgeninin son ayağı olan şarkı, James'in Betty'yi aldattığı kızın perspektifini o yaza dair acı tatlı hatıralarıyla beraber sunuyor. Anlatıcı bu aşkın onda bıraktığı izleri yaz sonunun insana verdiği o ağır ve sakin hislerle anlatıyor.

5. tolerate it

Taylor'ın söz yazarlığında zirve yaptığı şarkılarından olan Tolerate It, yaş farkı olan bir ilişkide ne yaparsa yapsın karşı taraftan değer göremeyen, yaptıkları fark bile edilmeyen bir kişinin hislerini anlatıyor. Anlatıcının gardını düşürerek "Aşkımın göklere çıkartılmaya değer olduğunu biliyorum, sense sadece tahammül ediyorsun." diyerek ortaya döktüğü acısı, şarkıda piyano ve hareketli synthlerin yoğunluğuyla birleşince ortaya müthiş bir iş çıkıyor. 

4. this is me trying

Yaptığı hataların farkında olan ve pişmanlıklar yaşayan, elinden geleni yapmaya çalışan bir kişiyi anlatan This is Me Trying, rüyalardan çıkmış hissi veren altyapısıyla dinleyiciyi tüm bu duyguların boğucu selinde sürüklüyor. Sözlerine bakılınca biten ilişki, harcanan potansiyel gibi farklı sorunlarla yüzleşen insanların perspektiflerini sunduğu görülen şarkı belki de bu sebeple "En azından deniyorum." diyen herkese kişisel bir noktadan dokunabiliyor. 

3. Dress

Kariyerinin en şehvetli şarkılarından Dress'te Taylor sevgilisine "Adımı söyle, her şey dursun. Seni en yakın bir arkadaş gibi istemiyorum, bu elbiseyi sırf sen üstümden çıkar diye aldım." diye haykırıyor. Şarkının yer aldığı albüm reputation'ı yoğun prodüksiyon seçimleri sebebiyle pek sevemesem de bu şarkı ve yapı olarak benzemeseler de bana benzer hisler veren Delicate bu konuda büyük istisnalar. Dress yavaşça başlayıp gittikçe yükseliyor ve şarkının köprü kısmında artık zirve noktasına ulaşıyor, electropop Taylor Swift dönemine dair en güzel işlerden biri olarak kendini gösteriyor.

2. Cruel Summer

Taylor Swift 2014-2016 arası bambaşka seviyede zirvelere oynamıştı, magazine sadece ucundan göz gezdirenler bile kendisinden kaçamıyordu, her yerdeydi. Şarkıları, konserleri, ilişkileri, ayrılıkları, yüksek profilli isimlerden oluşan "squad"ı ve pek tabii meşhur isimlerle olan tartışmaları ile gündemden adı düşmüyordu. Belki de her yerde onu bu kadar çok görmenin verdiği bunaltıdan olsa gerek, genel kitle Kanye West ve o dönemki eşi Kim Kardashian'ın sızdırdığı telefon konuşmaları sonrasında Taylor'a sırt çevirmişti. #TaylorSwiftIsOverParty Twitter'da gündemden inmiyor, kendisinin Instagram hesabı yılan emojili yorumlarla spamleniyordu. Tüm bunlar yaşanırken bir yandan annesi kanser tedavisi görüyordu. Cruel Summer, tam da bu acımasız yazda Taylor'ın karşısına çıkan Joe Alwyn ile ilişkilerinin ilk evrelerini anlatıyor. Bu hassas döneme dair hislerini gerek sözlerle gerekse şarkının hareketli ve yoğun altyapısıyla çok iyi geçirdiğinden olsa gerek, şarkı Taylor'ın synth-pop türündeki işleri arasında en iyilerden ve hayranların en sevdiklerinden.

1. exile (ft. Bon Iver)

Şarkı iletişim kuramamış iki insanın söylediklerini sinematik bir atmosferde aktarıyor. 2020 öncesinde Bon Iver ve Taylor Swift bir arada görmeyi pek düşüneceğimiz isimler olmasa da düette oluşturdukları kontrastla yakaladıkları uyum öyle iyi ki insan o dokunaklı sözlere pür dikkat kulak veriyor. 

Bu listeyi herhangi bir sıralama dahilinde yapmadım ancak şarkıları seçerken exile'ı ilk sıraya koyacağımı kesinlikle biliyordum, bende yeri bambaşka çünkü. Öncelikle Exile bana Taylor Swift'in kişisel söz yazarlığının yanı sıra hikaye anlatımını da yapabildiğini gösteren ilk şarkıydı. Ama asıl olarak yazma eylemini bir iş veya hobi olarak yapmaktan çok uzaklaştığım, bloguma da yıllardır uğramadığım bir zaman diliminde bana tekrar yazma ilhamını vermişti, hâlâ o adımı atmaya cesaret edemesem de kafamda çeşitli kurgu hikayeleri döndürmüştü. Tekrardan elim o kaleme gitmişse bunda büyük bir pay garip bir şekilde bu şarkıya ait.

BONUS: 22

Bu şarkının yayınlandığı zamanlarda ben 12-13 yaşlarındaydım ve 22. yaşıma sonsuzluk kadar uzaktım, ya da en azından ben öyle olduğunu sanıyordum. Taylor Swift'in "We're happy, free, confused and lonely at the same time." ile kast ettiklerini anlamak benim için çok zordu çünkü 22. yaşımda tüm düzenimi kurmuş bir yetişkin olacağıma inanıyordum. Şimdi, 1-2 ay kadar önce, ben de 22 oldum ve ben de mutlu, özgür, kafası karışık ve yalnız hissediyorum. Bu sebepten bu şarkıyı buraya almazsam olmazdı.