Mona Lisa Smile (2003) | BCP

Blogları Canlandırma Projesi'nin 2022 yılındaki eksiklerimi tamamlamaya devam ediyorum. Sırada kasım ayı var. 

Projede 2022 yılının kasım teması "öğretmen ve okul" idi. 24 Kasım'ı düşününce çok anlamlı bir temaydı ancak bu tema bana çok çektirdi. Geçen sene kasım başlarındayken temayı düşünerek Reşat Nuri'nin Çalıkuşu eserini bu vesileyle alayım, okurum demiştim. İnternette fiyatın 140 TL olduğunu görünce 1 ay İstanbul sahaflarını gezdim durdum. Yok, yok, yok. Bulabildiğim tek şey gençler için sadeleştirilmiş versiyonu ya da internetten daha pahalı sıfır ürünler oldu. Hangi semte, ilçeye gitsem yola çıkmadan o bölgenin sahaflarını araştırdım ama bu amaçla gezdiğim onlarca sahafa rağmen bir türlü kitabı bulamadım. Son çare Beyazıt Sahaflar Çarşısı'na gittim, ki tüm tarihi dokusuna rağmen benim çok da sevmediğim bir yerdir, sağ olsunlar oradakiler bana o kitabı hayatta bulamazsın diye açıkladılar güzelce. Meğer İnkılap Yayınları kitabı, hatta genel anlamda Reşat Nuri'nin kitaplarını pek basmıyormuş. Telif mevzusunun fiyatlandırmada yarattığı etkiyi anlatmaya bile gerek yok. Bir an önce 2026 gelse de Reşat Nuri'yi satın alıp okuyabilsek artık. Şu yaşıma geldim, daha okuyabildiğim Reşat Nuri kitabı sayısı çok sınırlı.

Sonralarda evde Acımak'ı buldum, burada da bir öğretmen vardı galiba diyerek kitabı okudum ama okuyunca bu tema için çok da doğru bir eser olmadığını düşündüm. Başka da kitap aramakla uğraşmadım, dizilere geçtim. Öğretmen dizileri genelde ya 100 sezonmuş, ya da IMDb puanı 4 sularında yüzüyormuş meğer. Abbott Elementary dışındakileri eledim. Tam işte aradığımı buldum diye sevinirken dizinin şu anda yayınlanmakta olduğunu ama yeni bölümlerinin Disney+'a gelmediğini öğrendim. Korsan dizi siteleriyle mi uğraşacağım, sonra izlerim diyerek onu da eledim. Geldik filmlere. Eğitim, öğretmenlik filmi denince ay şunu da kesin izlemeliyim dediğim hiçbir filmi bulamadım. Ölü Ozanlar Derneği'nin de üstüne konuşacak bir şey bulamadım. Ben de uğraşmayı bıraktım, izlenebilir dediğim ilk film Mona Lisa Smile'ı seçtim. Sonunda 2023'te, şubat sonunda şu temaya veda edebiliyorum. Uzun lafın kısası, kasım teması bana epey bir mesai yaptırdı dostlar. Neyse ki 2023'te böyle bir temamız yok da bir daha uğraşmayacağım. 2026'da hala bu etkinliği yapıyor olursak Reşat Nuri'nin telifinin de sona ermesiyle bizzat ben teklif edeceğim kasım ayı temasını :)

Film, 50'li yıllarda muhafazakar anlayışlı özel bir kadın akademisinde öğretmenlik yapmaya başlayan Katherine'i konu ediniyor. Katherine bu okulda Sanat Tarihi bölümünde öğretmenlik yapmak için Los Angeles'taki erkek arkadaşını ve hayatını bırakıyor. Okuldaki ilk dersinde tüm öğrencilerinin müfredat ve kitapta sorumlu olunan her şeyi zaten bildiğini fark ediyor ve öğrenciler tarafından küçük düşürülüyor. Katherine de bundan sonraki derslerinde öğrencilerini modern sanatla tanıştırıyor ve onları kutunun dışına çıkaran, düşündüren bir öğretim metoduyla ezber bilgilerden uzaklaştırmaya, evlenmekten daha büyük ve değerli başarılara teşvik etmeye başlıyor. Katherine'in liberal yaklaşımı ve hayat tarzı elbette muhafazakar okulun yöneticilerini ve bazı öğrencilerini rahatsız ediyor.

Film zamanında pek sevilmemiş, hatta dalga da geçilmiş. Ama aradan geçen 20 sene, yükselişe geçen dark academia estetiği ve kafa dağıtmaya yönelik keyifli filmlerin tekrardan değer görmesiyle bana kalırsa bu filme epey yaramış. Çok farklı bir konusunun olmadığına ve yer yer benzer filmlere fazla benzediğine ben de katılıyorum, karakterleri biraz tanıyınca neler olacağını tahmin etmek de zor olmuyor ancak filmin klasik ve modern sanat kıyası üzerinden kurduğu temeli, karakterlerin bu minvaldeki sohbetleri filmin estetiğiyle birleşince ortaya gayet keyifli bir sonuç çıkıyor. Herkesin doğrusunun tek ve aynı yoldan geçmediğini göstermesini de çok sevdim. Ayrıca kadroda karşımıza çıkan şimdilerin ünlü yüzlerini görmek harikaydı.

Sanattan beslenen, izledikçe insana huzur veren dönem filmlerini ve Gilmore Girls'ü sevenler kaçırmasın. :)