Meydan Okuma 13. Gün

Favori şiiriniz ya da sizin için anlamı olan bir şiir var mı?

Olmaz mı? Ama iki taneler ve ben aralarında en çok hangisini sevdiğimi seçemedim.

yalnızlığı denemek

gecenin ortasında ne işin var

yıldızlara dokunma yanarsın

bak birazdan ay da batacak

karanlık bulaşmasın ellerine

tersin döner yolunu bulamazsın

içi dışı uzay tozu yansımalar

sahi mi yalan mı anlayamazsın

bir rüya gemisi iskele sancak

dokunup geçiyor hayallerine

ağlayasın gelir ağlayamazsın

sevmek insanın yüreği kadar

küçükse büyüğünü taşıyamazsın

yalnızlığı da dene oldu olacak

nasıl yankılanır derinden derine

iyi midir kötü müdür çıkaramazsın

insanı ancak kendisi tamamlar

içinde başka dışında başkasın

eksiğin fazlana elbet bulaşacak

öbürü sığacak bunun derisine

yoksa sabaha sağ çıkamazsın

- Attilâ İlhan

Babacığım

yapma, yapma.

artık o siyah ayakkabı yok,

içinde bir ayakmışım gibi yaşadığım,

30 yıl boyunca, sefil ve beyaz

nadiren nefes almaya ya da hapşurmaya cesaret edebildiğim.

babacığım, seni öldürmek zorundaydım,

ben buna zaman bulamadan sen öldün-

ağır mermerden, koca bir çanta dolusu tanrı-

gri bir tırnağı olan iğrenç bir heykelsin

san fransisco fok balığı gibi devasa

ve o tuhaf atlantik sularındaki başın

fasulye yeşili dökerdi

güzelim nauset açıklarına.

tanrıya dua ederdim iyileştirsin diye,

seni, ah..

alman diliyle,

savaş, savaş, savaş

silindirlerinin yerle bir ettiği 

bir polonya şehrinde

bu şehrin adını herkes bilir

polonyalı arkadaşım öyle diyor

bir iki düzine kadar varmış.

bu yüzden nereye ayak bastın, nereye kök saldın

hiç bilemem

seninle hiç konuşamadım ki

damağıma yapışıp kaldı dilim

dikenli tellere takılıp kaldı

ich, ich, ich.

çok zor konuşabiliyordum

her alman'ı sen sanırdım

hele o korkunç dilin

bir lokomotif,

beni bir yahudiymişim gibi alıp çuf çuf götüren bir lokomotif,

dachau'ya, auschwitz'e, belsen'e...

yahudiymişim gibi düşünmeye başladım,

sanırım pekala bir yahudi de olabilirim.

tyrol'ün karları

viyana'nın berrak birası

hiç öyle saf ve ya dürüst değildir.

çingene atalarım, tuhaf kaderim

ve tarot kartlarımla, tarot kartlarımla

belki biraz yahudi olabilirim.

her zaman senden korktum

hava kuvvetlerinden, lafı ağzında gevelemenden

o düzgün bıyığından

ve o aryan gözlerinin parlak mavisinden

seni tankçı, tankçı...

tanrı değil, bir gamalı haçsın sen

hiç gökyüzüne geçit vermeyecek kadar karasın

her kadın bir faşiste aşık olur

yüzüne inen tekmeyle, kaba,

senin gibi kaba birinin kaba kalbine.

kara tahtanın önünde duruyorsun, babacığım

bendeki fotoğrafında

ayakların yerine çenen ikiye ayrılmış

ama bu yüzden daha az şeytan sayılmazsın, hayır.

az mı şeytansın sen siyah adam,

küçük kırmızı kalbimi ısırıp ikiye ayıran?!

seni gömdüklerinde ben on yaşındaydım

yirmi yaşımdaysa ölmeyi denedim

ve sana dönmeyi, dönmeyi.

kemiklerim bile bunu yapar sandım.

ama beni kefenimden çıkardılar,

tutkalla geri yapıştırdılar parçalarımı

ve o zaman ne yapmam gerektiğini öğrendim,

bir modelini yarattım senin,

karalar giymiş bir adam, meinkampf bakışlı

eziyet etmeye ve uçkuruna düşkün

ve sonra evet dedim ki: evet, evet.

babacığım, işte böyle, sonunda bitirdim.

kara telefon kökünden kesildi,

soluncansı sesler artık iletilemez.

bir adam öldürdüm, ikincisini de;

sen olduğunu söyleyip

bir yıl, doğrusunu istersen yedi yıl,

boyunca kanımı emen vampiri de.

babacığım şimdi geri yatabilirsin.

tombul siyah kalbine saplanmış bir kazıkla.

köylüler bile hiç hoşlanmadılar senden

şimdi üzerinde dans edip tepiniyorlar.

sen olduğunu hep biliyorlardı.

babacığım, babacığım, seni piç kurusu,

seninle işim bitti!

- Sylvia Plath

Sürekli olarak şiir okuyan bir insan değilim ama şiirleri severim. Özellikle yazıldıkları dilde incelenmeleri gerekir, bir de her şiirde anlatılan kolay kolay anlaşılamaz ne yazık ki. Bu yüzden şiirleri tekrar tekrar okuyarak farklı anlamlar çıkarmaya, şairin ruh halini tahlil etmeye bayılıyorum. Ama en sevdiğim şeyse bir şiirde kendi hislerime tercüman olmuş dizeleri okumak olmuştur her zaman için. Bu iki şiir de epeydir en sevdiklerim, en anlamlı bulduklarım. Ancak Sylvia Plath'in küçük yaşta kaybettiği babasına karşı tüm hislerini dökmüş olduğu Babacığım'a karşı ayrı bir zaafım var. Yukarıda kendi sesiyle okumuş olduğu bir videosunu paylaştım, mutlaka dinlemenizi tavsiye ederim.

*Bir not olarak düşmem gerekir ki Babacığım şiirinin çevirisi Ekşi Sözlük yazarı sister blister'a ait.